ಶಂಭುಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕುಂದಗೋಳ

ಧಾರವಾಡದಿಂದ ೪೦ ಕಿ.ಮೀ. ಹಾಗೂ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯಿಂದ ೨೦ ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಕುಂದಗೋಳ ತಾಲೂಕು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಶಂಭುಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಹಾಗೂ ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವಾಲಯಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣಿಯ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ. ತಾಲೂಕು ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ೮ ಕಿ.ಮೀ. ಅಂತರದಲ್ಲಿರುವ ಕಮಡೊಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಚೀನ ರಾಮೇಶ್ವರ, ಬಸವಣ್ಣ, ಕಲ್ಮೇಶ್ವರ ಹಾಗೂ ಸಿದ್ದಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು ಕೂಡಾ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿವೆ. ರಾಮೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ನಕ್ಷತ್ರಾ ಕಾರದಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ತಾದ ಶಿವಲಿಂಗವಿದೆ. ಸಭಾಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ರಾಮಲಕ್ಷ್ಮಣರ ೪.೫ ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ. ಕುಂದಗೋಳದ ಶಂಭುಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ತಾಣ. ಕುಂದಗೋಳ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಿಂದ ೧೦ ನಿಮಿಷ ನಡೆದರೆ ದೇವಾಲಯ ಆವರಣದಲ್ಲಿರಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿನ ಏಕಕೂಟ ದೇವಾಲಯದ ಗೋಪುರವನ್ನು ಇತೀಚೆಗ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಶಂಭುಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನದ ನವರಂಗ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಗುಡಿ ನೋಡಲು ಸುಂದರವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದ ಆಕರ್ಷಣೀಯ ಅಂದರೆ ಮುಖಮಂಟಪ ದಲ್ಲಿರುವ ಕಂಬಗಳು. ಈ ಕಂಬಗಳು ಬಹಳೇ ಕಸೂರಿಯಿಂದ ಕೂಡಿ ನಯವಾದ ಮೇಲ್ಮ್ನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅಂದಿನ ಹೊಳಪನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ. ನವರಂಗದ ಹೊರಗೆ ನಂದಿ ಆಸೀನನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ದ್ವಾರ ಆರು ತೋಳಿನದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಇಕ್ಕಲಗಳಲ್ಲಿ ಕವಾಟುಗಳಿವೆ. ಒಂದು ಕವಾಟದಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಕ ಗಣೇಶನ ಮೂರ್ತಿ ಇದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಂದರಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ಮೂರ್ತಿ ಇದೆ.
ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಕೆತ್ತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಬೃಹತ್ತಾಕಾರದ ಶಂಭುಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆಯೋ ಅಥವಾ ಹೊಯ್ಸಳರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಗೊಂಡಿತೋ ಎಂಬುದು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ದೇವಾಲಯದ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯೂ ಹೊಯ್ಸಳ ಲಾಂಛನ ಸಿಂಹಗಳೇ ರಾರಾಜಿಸುತ್ತದೆ ಮುಖಮಂಟಪದ ಒಳಭಾಗದ ಛಾವಣಿಯ ಎಲ್ಲಲ್ಲಿಯೂ ಕಲ್ಯಾಣಿ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಸಂಕೇತವಾದ ತಾವರೆಗಳ ಕೆತ್ತನೆ ಇದೆ.

ತಲುಪುವ ಬಗೆ: